Hệ tiêu hóa là một con đường một chiều, có thể vào ra. Nhưng đôi khi có những vật mắc kẹt lại được gọi là dị vật đường tiêu hóa, thường là do vô tình nhưng có nhiều trường hợp do cố ý, gây nên cảnh dở khóc dở cười cho khổ chủ.
Giới bác sĩ gọi những vật đi vào cơ thế mà không tự thoát ra ngoài theo đường tiêu hóa là dị vật đường tiêu hóa với ý nghĩa đó là những vật khác biệt đối với cơ thể. Thường thì đó là những mảnh xương, hột trái cây, cái nút áo … mà nạn nhân vô tình nuốt phải. Nhưng có những dị vật không chỉ khác biệt mà còn dị thường, và nạn nhân cũng chính là thủ phạm, thực hiện một cách cố ý, có thể do quá tự tin vào khả năng tiêu hóa của mình. Những câu chuyện góp nhặt được trong khuôn khổ một số bệnh viện tại TPHCM dưới đây đều là những chuyện có thật và cười ra nước mắt.
1) Nuốt sách
Khi Sea Games 22 kết thúc, không có gì để cá độ nữa, hai sinh viên ngành kinh tế cá độ nhau một độ không tưởng: ăn sách (cuốn sách dày độ 400 trang). Kết quả là người sinh viên nuốt sách thắng độ. Ba ngày sau khi thắng, sinh viên này không nuốt thức ăn được, ăn vào là ói, khàn giọng. Kết quả nội soi thấy: sách lèn chặt thực quản gây loét nặng nề. Bác sĩ nội soi phải một phen vất vả để trục xuất thứ “củ nợ” đó.
2) Nuốt tiền
Dường như để tránh sự kiểm soát, một học viên trường cai nghiện lén nuốt tiền (Bao gồm hai tờ 200,000đ và 2 tờ 100,000đ tiền polyme) cột bằng dây thun. Thế rồi, gần một năm trời, học viên này không thấy tiền ra mà lại đau dạ dày triền miên. Kết quả nội soi: cọc tiền vẫn còn nguyên nhưng chung quanh niêm mạc viêm loét nặng nề. Bás sĩ nội soi cũng phải một phen vất vả trục xuất “kho báu” ấy ra (do quá trơn). Bệnh nhân cũng còn khá may mắn vì tiền polyme của Việt Nam quá tốt, vẫn còn dùng được.
(Ảnh minh họa: Nguồn Internet)
3) Nuốt búi tóc
Một bé gái có thói quen mỗi ngày nuốt vài cọng tóc. Kết quả là sau một vài năm các cọng tóc kết thành búi to hình cầu đường kính 4-5 cm gây viêm loét nặng nề vùng thân và hang vị. Các bác sĩ nội soi không gắp ra được (do kích thước búi quá lớn không qua được tâm vị) nên phải phẫu thuật. Thật là đau đớn cho một thói quen.
(Ảnh minh họa: Nguồn Internet)
4) Nuốt bản lề
Một bệnh nhân nam đã nuốt một cái bản lề loại to bản mà các bác sĩ nội soi phải trầm trồ vì khả năng “xuất chúng” ấy. Các bác sĩ nội soi cũng phải cực kỳ vất vả mới lấy ra được (sự kiện này được đăng trên báo Công An, TP.HCM). Ít lâu sau bệnh lại nuốt một bàn chải lớn. Kết luận rút ra là “phi tâm thần – bất khả thực” (và bệnh nhân tâm thần thật).
5) Nuốt tăm tre
Một bệnh nhân nhập viện vì nôn ói nhiều, ấn đau thượng vị (không ấn không đau), được chấn đoán ban đầu là viêm tụy cấp. Kết quả nội soi: có một tăm tre xuyên ngang thành tá tràng. Các bác sĩ nội soi phải tiến hành bẻ gãy tăm tre, gắp ra ngoài an toàn. Hỏi ngược lại thì biết, bệnh nhân này có thói quen sau khi ăn xong thường nằm trên võng vừa xỉa răng vừa thiu thiu ngủ.
6) Nuốt vĩ thuốc
Mẹ của một nhân viên khoa dược bệnh viện X khó nuốt, nuốt đau. Kết quả nội soi tập 1: U sùi thực quản dưới nghi K. Cả nhà đau buồn kéo lên bệnh viện Y. Kết quả nội soi tập 2: dị vật là thuốc còn trong vỉ cắm vào thành thực quản. Bác sĩ nội soi tiến hành gắp ra. Bệnh nhân xuất viện sau đó ít ngày vớ tinh thần phấn khởi.
(Ảnh minh họa: Nguồn Internet)
7) Nuốt nhiều lưỡi lam tự bung
Có lẽ do anh em trong các trại cai nghiện truyền nghề cho nhau mà dị vật loại này thường gặp ở những đối tượng trong trại cai nghiện. Đây là một mưu mẹo rất xuất chúng. Bó lưỡi lam được bó khéo léo đi qua được thực quản (dài khoảng 39 – 40 cm tính từ cung răng), sau đó vào dạ dày (phần rộng hơn rất nhiều) bó lưỡi lam này bung ra (do điều khiển?), xòe rộng làm bó tay các bác sĩ nội soi.
8) Dị vật “củ cải lớn” hậu môn trực tràng
Bệnh nhân khai do muốn “tự sướng” nên đã đưa củ cải vào hậu môn - trực tràng. Kết quả không lấy ra được phải nhờ bác sĩ nội soi. Kết luận do bệh nhân rút ra: không nên dùng củ cải làm vật tự sướng. Phải dùng thứ khác.
9) Một trường hợp ung thư trực tràng
Một bệnh nhân được soi và nghi ngờ là ung thư trực tràng nhưng có bằng chứng giải phẫu bệnh nên phải làm đi làm lại nhiều lần. Kết quả nội soi lần cuối là “Dị vật xương cá (dài khoảng 5 cm) trực tràng. Cái xương “oan gia” được trục xuất ra ngoài. Bệnh nhân tái khám sau một tháng với trực tràng bình thường.
Thế giới dị vật đường tiêu hóa vô cùng phong phú với bao điều dị thường. Đừng biến những vật có thể rất bình thường thành dị vật. “Cẩn tắc vô áy náy” là phương châm hàng đầu, và đừng tự thách thức cơ thể mình bằng những phương pháp quái đản, may mắn thì phát hiện ra và chữa trị kịp lúc, nhưng kể cả như thế, sức khỏe của bạn cũng đã bị ảnh hưởng nặng nề rồi, chưa kể đến việc tốn tiền tốn của.
Thạc sĩ, Bác sĩ Trần Quốc Vĩnh
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Yersin
