Trên vùng xương mặt chúng ta có rất nhiều xoang: xoang trán, xoang bướm, xoang sàng, xoang hàm. Xoang hàm là hốc xương trống nằm 2 bên trong xương hàm trên. Trong đó một số bệnh lý xoang hàm có liên quan qua lại với các răng hàm trên.
Xoang chỉ đơn giản là những buồng trống cho phép không khí lưu thông để được ấm và ẩm trước khi nó đi xuống phổi. Mặc dù môi trường ẩm ướt và tối tăm này là nơi vi khuẩn yêu thích nhưng thông thường cơ thể có khả năng tự giữ cho các xoang sạch sẽ và khỏe mạnh. Tuy nhiên, khi gặp điều kiện thích hợp, vi khuẩn trong xoang có thể phát triển vượt khỏi tầm kiểm soát, gây nhiễm trùng xoang. Một trong những nguyên nhân của viêm xoang là cảm lạnh thông thường. Điều thú vị là, răng cũng có thể gây ra nhiễm trùng xoang.
Các xoang nằm ở đâu?
Có nhiều xoang khác nhau nằm ở vùng mặt, xung quanh má, mũi, và trên ổ mắt. Hình dưới đây sẽ cho bạn một chút khái niệm tốt hơn về vị trí các xoang, và cách nhìn khi chúng khỏe mạnh, so với hình ảnh nhìn khi chúng bị nhiễm trùng.
Nếu bạn nhìn vào sơ đồ trên và tưởng tượng nếu có một hàng răng ở hàm trên, bạn sẽ thể thấy các chân răng của răng hàm trên tiếp xúc gần gũi như thế nào với những xoang hai bên mũi. Các xoang này được gọi là các xoang hàm trên. Trong khi có rất nhiều bộ xoang, chỉ xoang hàm trên là xoang có thể bị nhiễm trùng bởi một vấn đề nào đó liên quan đến răng.
Nhìn trên phim X quang ở trên, chúng ta có thể thấy đường vẽ màu đỏ chính là nền xoang hàm. Điều này chứng tỏ rằng các chân răng hàm trên rất gần với nền xoang hàm, do đó nhiễm trùng chân răng hàm trên, rất dễ lan vào xoang hàm.
Bệnh lý răng có là nguyên nhân thường xuyên gây ra nhiễm trùng xoang hàm không?
Theo y văn "nhiễm trùng nha chu và viêm quanh chóp các răng phía sau hàm trên có thể lây lan lên trên qua sàn của xoang hàm. Khoảng 20% các trường hợp viêm xoang hàm là do nhiễm trùng răng."
Về cơ bản, nói một cách hình tượng rằng áp xe răng và nha chu của răng hàm trên có thể ăn vào xương và xâm nhập vào các xoang hàm. Nói rõ hơn rằng khoảng 20% của tất cả các bệnh nhiễm trùng xoang hàm đều do nhiễm trùng răng, chứ không phải là một nguyên nhân nào khác.
Trong khi nhiễm trùng xoang có thể gây ra các cơn đau răng, thì nhiễm trùng từ các răng phía sau hàm trên có thể dễ dàng tạo con đường đi vào các xoang hàm và gây viêm xoang.
Điều quan trọng là phải nhớ rằng, nhiễm trùng răng chỉ là một nguyên nhân gây ra các bệnh nhiễm trùng xoang hàm, ngoài ra còn có một số nguyên nhân khác nữa. Nếu bạn nghi ngờ nhiễm trùng xoang là do một chiếc răng nào đó, bạn nên đi nha sĩ để khám và xác nhận điều này.
Bác sĩ Nguyễn Đức Trình
Chuyên khoa Răng Hàm Mặt, Phòng khám Đa khoa Quốc tế Yersin
